A Universidade de Santiago de Compostela será a encargada de desenvolver recursos lingüísticos en galego para o proxecto ALIA, o modelo estatal de intelixencia artificial promovido polo Goberno central. A institución académica recibirá unha achega de dous millóns de euros para contribuír ao adestramento da ferramenta, segundo informou o Ministerio para a Transformación Dixital e a Función Pública nunha resposta parlamentaria ao BNG e ao Partido Popular.
O investimento forma parte dunha partida inicial de 7,5 millóns de euros, que se reparte entre o Barcelona Supercomputing Center (BSC) —encargado de coordinar o proxecto— e as universidades que lideran o desenvolvemento lingüístico das súas respectivas comunidades: Universidade do País Vasco (2 millóns), USC (2 millóns) e Universidade de Alacante (0,5 millóns).
O modelo ALIA 40b, presentado en xaneiro polo presidente Pedro Sánchez, aínda non está preparado para manter conversacións nin responder preguntas, aínda que si pode xerar texto, segundo explicou o Executivo na súa resposta. Estas funcionalidades están previstas para versións futuras.
O Ministerio recoñece que existe un “desequilibrio na dispoñibilidade de datos” segundo o idioma, o que repercute directamente no rendemento da ferramenta. Por este motivo, colabora con institucións como a USC na creación de corpus lingüísticos específicos que melloren a presenza e calidade das linguas cooficiais nos sistemas de IA.
En Galicia, esta colaboración enmárcase dentro do proxecto NÓS, impulsado pola propia USC para dotar o galego de recursos tecnolóxicos avanzados. A universidade achegará, segundo o Ministerio, “conxuntos de datos de calidade” que serán fundamentais no proceso de adestramento do modelo ALIA.
As melloras específicas para o galego, así como para o resto das linguas cooficiais, desenvolveranse de forma progresiva entre os anos 2025 e 2026, segundo o calendario marcado polo Goberno. A previsión é que ALIA sexa plenamente operativa en todas as linguas oficiais, aínda que esta meta dependerá da calidade e dispoñibilidade dos datos lingüísticos.
Un proxecto financiado co Plan de Recuperación
A iniciativa enmárcase dentro do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia e conta tamén con partidas adicionais de 4 millóns de euros en 2023 e 8,4 millóns en 2024 destinadas ao BSC. A ferramenta ALIA, que estará dispoñible en aberto, aspira a ser unha plataforma multilingüe, aínda que por agora o rendemento varía segundo a lingua empregada.
Con este paso, a USC consolídase como un axente clave no desenvolvemento de tecnoloxía lingüística para o galego, nun contexto no que a intelixencia artificial se presenta como un ámbito estratéxico para a normalización lingüística.
